قمر در عقرب چيست؟

قدماي منجمين از مجموعه ستارگان آسمان الگوها و نقش هايي با نام هاي اسطوره اي ترسيم مي نمودند كه به هر يك صورت فلكي گفته مي شود.
در بين اين صورت هاي فلكي، 12 صورت فلكي داراي قدمت و اهميت بيشتري هستند كه به آنها بروج دوازده گانه يا منطقه البروج گفته مي شود و جايگاه ماه، خورشيد و سيارات است.
اين برج ها به ترتيب عبارتند از: حَمل، ثور، جَوزا، سرطان، اسد، سُنبله، ميزان، عقرب، قوس، جدي، دلو، حوت.
خورشيد در طول يك سال شمسي و ماه در مدت حدود 27 روز منطقه البروج را طي مي كند. بنابراين در هر 27 روز يكبار شاهد پديده ي قمر در عقرب خواهيم بود كه حدود دو روز نيز ماه در برج عقرب حضور دارد. البته ناگفته نماند كه نقطه ي اعتدال بهار كه آغاز سال و مبداً شروع 12 برج است در طول3000 سال گذشته به تدريج از صورت فلكي حمل به صورت فلكي حوت منتقل شده است و اكنون بين منجمين اختلاف است كه عقرب برج هشتم است يا نهم اما اغلب بر همان روال سابق محاسبات را انجام مي دهند.
قمر در عقرب چه ويژگي و خصوصيتي دارد كه در ساير بروج نيست؟
اين مسئله همان طور كه گفته شد نياز به تحقيق دارد اما آنچه به نظر نگارنده مي رسد اين است كه محدوده ي بين صورت فلكي عقرب و قوس جايگاه مركز كهكشان راه شيري است. در آنجا يك سياهچال بسيار پر قدرتي وجود دارد كه تا شعاع بيش از 50 هزار سال نوري تمام فضا از كرات و ستارگان غول پيكر گرفته تا ذرات مولكولي سحابي ها را در دام گرانش خود اسير نموده است. البته با توجه به فاصله ي زياد زمين تا مركز كهكشان اين گرانش خيلي ضعيف است اما اثر آن وجود دارد.از طرفي ماه به عنوان نزديك ترين جرم آسماني به زمين داراي اثرات گرانشي قابل توجهي است كه به صورت پديده هايي مانند جزر و مدّ در زمين، اثر همين گرانش است. اخيراً اثرات جزر و مدي ماه در سيستم گردش خون بدن انسان و حيوانات و ضربان قلب و واكنش ها و رفتارهاي ناشي از آن از لحاظ طبي و نجومي به اثبات رسيده است. حالا اگر ماه در راستاي مركز كهكشان قرار بگيرد مي توان گفت اين اثرات به نحوي تشديد خواهد شد. لذا در اين موقعيت توصيه مي شود كه انسان به كارهاي حساس و مهم كه نياز به تسكين اعصاب و روان دارد دست نزند. البته از نظر اسلام در همين وضعيت نيز مي توان با صدقه دادن و اطعام فقرا اثر منفي و نحسي را برطرف نمود. چنانچه در حديثي از امام صادق(ع) آمده است:
«مَنْ تَصَدَّقَ حِينَ يُصْبِحُ بِصَدَقهٍ اَذْهَبَ اللهُ عَنْهُ نَحْسَ ذَلِكَ الَِْيَوم» «هر كه در صبح صدقه اي دهد خدا نحسي آن روز را از او بگرداند»
سيد محمد حسين مصدق برگرفته از ماهنامه ثقلين

علل نام گذاري ماه هاي قمري

نام ماه هاي قمري از دوره ي جاهليّت به اسلام رسيده است. اين ماه ها سابقه تاريخي طولاني دارند و مربوط به زمان حضرت ابراهيم (ع) و منسوب به دين حنيف ابراهيمي هستند و هر يك از اين اسامي معني خاصي دارند.
ماه اوّل محرّم است كه آغاز سال قمري است و آن را از اين جهت محرّم ناميده اند كه در اثناي آن جنگ و غارت حرام بود.
ماه دوّم صفر است و صفر را از اين جهت صفر ناميده اند كه در اين ماه بازارهايي در يمن بپا مي شد كه آن را صفري ناميده و از آن جا آذوقه مي گرفتند و هر كه به بازار نمي رسيد از گرسنگي هلاك مي شد و نيز صفر را از آن جهت صفر گفته اند كه در اثناي اين ماه شهرها از مردم خالي مي شد كه مردم آن جا براي جنگ بيرون مي رفتند و معني را از “صِفر” به معني ” خالي” گرفته اند.
پس از صفر، ربيع الاول و ربيع الثاني است كه احتمالاً عرب به خاطر اين كه در اين وقت مواجه با بهار و رويش گياهان و شكفتن شكوفه ها بوده اند به اين نام ناميده اند.
پس از ربيع ماه جمادي الاول و جمادي الثاني است و از آن جهت كه در وقت نام گذاري اين دو ماه آب يخ مي بسته است زيرا اعرابي كه تازه مي خواستند براي ماه ها نام گذاري كنند نمي دانستند كه زمان گرما و سرما در گردش سال و ماه قمري تغيير مي يابد.
ماه هفتم رجب است و رجب را از آن رو رجب گفته اند كه از آن بيمناك بودند و رجب به معني بيم داشتن است.
بعد از رجب شعبان است و اين ماه را از آن جهت شعبان ناميده اند كه در اين ماه اعراب منشعب و جدا از هم مي شده بر سر آب هاي خويش و به جستجوي غارت مي رفته اند. شعبان و انشعاب از يك ريشه اند.
بعد از شعبان، “رمضان” است و رمضان، به مناسبت آن كه در وقت نام گذاري ماه ها زمين از شدت گرما تفديده بود و “رمضا” به معني شدت گرما است . از آن جا كه رمضان يكي از ماه هايي است كه در قرآن توسط خداوند ذكر شده است، روا نيست كه بگوييم رمضان، بلكه بايد گفت"ماه رمضان”
ماه ذي القعده را به مناسبت آن كه در اثناي آن اعراب از جنگ و غارت فرو مي نشستند به اين نام ناميده اند. قعده از قعود به معناي نشستن است.
آخرين ماه قمري ذي الحجّه است و اين ماه را به مناسبت اينكه حج در اثناي آن انجام مي شد، اينگونه ناميده اند.
لازم به توضيح است درباره ي علت نام گذاري، توضيحات شرعي و اسلامي نيز وجود دارد كه براي كسب اطلاعات بيشتر مي توان به كتاب هاي مفاتيح الجنان، المراقبات ميرزا جواد ملكي و هدايه الانام وحدّث قمي مراجعه كرد.
“برگرفته از ماهنامه ي ثقلين”

در اين مجال به چند نكته روش شناختي موجود در شيوه ي مناظره ي امام(ع) اشاره مي كنيم كه برخي از آنها امروزه نيز در ميان متفكران مغرب زمين مورد توجه قرار گرفته است:

1) شايد مهمترين نكته ي روش شناسانه در اين مناظرات اين است كه ايشان علاوه بر استدلال هاي خود با عمل و رفتار توحيدي، مردم را به انتقال اعتقادات ذهني به عملي دعوت مي كرد. اين به آن معناست كه تنها عقل و آگاهي انسان نيست كه بايد در پذيرش حقيقت قانع شود بلكه در حقيقت جويي، عواطف و ساير امكانات وجودي آدمي هم بايد مورد توجه قرار بگيرد؛ و اين نكته اي است كه امروزه در ميان مباحث جديد معرفتي نيز مورد توجه بسياري از متفكران قرار دارد.

2) رويه ي امام رضا(ع) در مناظرات اين نبود كه اعتقاد خود را بر طرف مقابل تحميل كند و يا اعتقادات اسلام را براي او حق بالقوه فرض نمايد. در واقع حضرت(ع) در مناظرات خود با سران اديان به دنبال برتري جويي نبود بلكه با استفاده از عنصر عقل و منطق به اثبات حقانيت اعتقادات اسلامي مي پرداخت.

3) اصلي كه در مناظرات وجود دارد اين است كه نمي شود با هيچ فردي مناظره كرد مگر اينكه مشتركاتي بين افراد وجود داشته باشد؛ به عبارتي ديگر هر انساني حتي اگر بخواهد از ديگري سؤالي بپرسد، بايد يك امر مشترك بين آنها وجود داشته باسشد و اغز آن نقاط مشترك براي رفع مجهولات استفاده كند. در واقع بايد از مشتركات براي رسيدن به اختلاف ها و رفع آن حركت كرد.

4) نكته ي بسيار مهم قابل استنباط از مناظرات حضرت(ع) اين است كه ايشان به رغم علم به نيت سوء مأمون در برگزاري اين مناظرات، از اين جلسات سر بز نزد و ضمن پرهيز از نيت خواني( هر چند دقيق و درست كه خود مبتني بر بصيرت اهل البيت(ع) است) در مقام بحث و نظر به آن اعتنايي نكرد. به بيان ديگر سخن گوينده،( البته در مقام بحث و نظر نه در ميدان جنگ مانند ماجراي خوارج با حضرت علي(ع) در جنگ صفين) بايد مورد توجه باشد نه شخصيت و نيت وي.