جنگ نرم و راهكارهاي مقابله با آن

در گذشته هاي دور جنگ ها فقط جنبه ي سخت افزاري داشتند، به اين معني كه وقتي حكومتي به دنبال تأمين منافع خود در كشوري ديگر بود، با لشكركشي به آن كشور جنگي به راه مي انداخت و در اين ميان ضمن سركوب حكومت مستقر در آن سرزمين، سرمايه ها و منابع آن را نيز به تاراج مي برد. اما امروز جنگ ها جنبه ي نرم افزاري هم پيدا كرده اند، همان جنگي كه در عرصه ي سياسي با عنوان “جنگ نرم” از آن ياد مي شود. جنگ نرم در حقيقت شامل هرگونه اقدام رواني و تبليغات رسانه يي است كه “جامعه هدف” يا گروه مشخصي را نشانه مي گيرد و بدون درگيري و گشوده شدن آتش، رقيب را به انفعال يا شكست وا مي دارد. خداوند در آيه ي 217 سوره ي مباركه ي بقره مي فرمايد: «و لا يزالون يُقاتلونكم حتي يُردّوكم عَن دينكم إن استطاعوا». معناي آيه اين است كه دشمنان شما همواره با شما در جنگ هستند. واژه ي «لا يزالون»، دلالت بر استمرار دارد و گوياي اين است كه دشمنان هميشه با شما در جنگند منتها بسته به شرايط مكاني و زماني نوع اين جنگ ممكن است متفاوت باشد. گاهي جنگ، جنگ نظامي است، گاهي اقتصادي است و گاهي نيز فرهنگي. اصولاً جنگ هايي كه از نوع نظامي است و از وسايل و ادوات نظامي در آن استفاده مي شود، به عنوان جنگ سخت يا Hard War مشهور است، ولي اگر در اين جنگ از وسايل و ادوات و كالاهاي فكري و فرهنگي استفاده شود، اصطلاحاً به آن Soft War يا جنگ نرم اطلاق مي كنند. بنابراين شاخصه ي جنگ نرم، استفاده از ابزارهاي فكري و فرهنگي است. امروز كشورهاي استكباري به اين نتيجه رسيده اند همانگونه كه استعمار به شيوه هاي قديم، ديگر جوابگوي نيازها و اقتضائات امروزه نيست و بايد در قالب استعمار نو وارد برخي از كشورها شد، از طريق جنگ سخت نيز چندان نمي توان موفقيت هاي مورد نظر را كسب كرد. بنابراين سعي مي كنند با تمركز بر مسائل فكري، ايدئولوژيك و فرهنگي و در واقع با گشودن جبهه ي جنگ نرم، به اهداف خود برسند.

مصاديق جنگ نرم

امروز استكبار جهاني سعي مي كند از طريق فضاي سايبري نظير سايت ها و وبلاگ ها، ماهواره ها و برخي وسايل ارتباط جمعي ديگر و حتي از طريق ترويج بدحجابي و بي بندوباري در جوامع به اهداف شوم خود دست يابد. شيوه ي عمده ي اين تأثيرگذاري نيز به اين صورت است كه ابتدا مجموعه مؤلفه هايي را در ارتباط با يك موضوع استخراج مي كنند؛ يعني در رابطه با موضوعي كه مي خواهند القايي در مورد آن داشته باشند، چند مؤلفه را استخراج كرده و سعي مي كنند دست كم نيمي از اين مجموعه مؤلفه ها صادق باشد. آنگاه اين اطلاعات صحيح را به عنوان پوشش و چتري به كار مي گيرند تا در دل آن، چند موضوع خلاف واقع و نادرست را با تجزيه و تحليل هايي و به عنوان كالا و خدمات فكري و فرهنگي به كام مخاطب بريزند.

مبارزه با جنگ نرم دشمن، اولويت اصلي دشمن

ناتوي فرهنگي مسئله اي بس مهم است كه مقام معظم رهبري در طول يك دهه ي گذشته خطاب به مسئولان نظام و ملت ايران بارها بدان اشاره فرموده اند. رهبر معظم انقلاب اسلامي جنگ نرم را واقعيت امروز دانستند و با اشاره به تذكرات وسخنان 20 سال گذشته شان فرمودند: «وقتي انسان، تجهيز، صف آرايي، دهان هاي با حقد و غضب گشوده شده و دندان هاي با غيظ فشرده شده عليه انقلاب، امام خميني(ره) و آرمان هاي نظام اسلامي را مي بيند وجود اين جنگ نرم را باور مي كند هر چند ممكن است عده اي اينها را نبينند.» از اين رو نخبگان جامعه و اساتيد دانشگاه وظيفه دارند ضمن تبيين اهداف جنگ نرم دشمنان انقلاب اسلامي، راهكارهاي مقابله با آن را نيز شفاف بازگو كنند تا جامعه ي جوان كشور كه در واقع جامعه ي هدف جنگ نرم نيز هستند، هر چه بيشتر با اين پديده آشنا شوند. هر چند در طول حيات جمهوري اسلامي، امام خميني(ره) و اكنون رهبر معظم انقلاب با اتخاذ تدابيري هوشمندانه اقدامات خصمانه ي دشمنان انقلاب را خنثي كرده اند و جنگ نرم آنها عملاً راه به جايي نبرده است، اما در فضاي فعلي ضروري است جامعه ي نخبگان و علاقه مندان به انقلاب و ايران اسلامي راه هاي خنثي سازي اينگونه جنگ ها را شناسايي كرده و به كار بندند.

راهكارهاي مقابله با جنگ نرم

روشنگري، تبيين اقدامات خصمانه ي دشمنان، به كارگيري بهترين روش ها و تجهيزات و برخي موارد ديگر از جمله راهكارهايي است كه در راستاي مقابله با جنگ نرم كاربرد دارد.